Đào tạo trung cấp chuyên nghiệp: Đại học “lấn sân” trung cấp

Nhiều trường trung cấp đề nghị Bộ GD-ĐT xem lại việc phê duyệt chỉ tiêu trung cấp chuyên nghiệp đối với các trường ĐH, CĐ. Có trường chỉ tiêu lên đến trên 3.000, trong khi các trường trung cấp có chỉ tiêu ít hơn.

“Một trường ĐH mới ra đời tại Khánh Hòa tuyển được hơn 1.000 học sinh trung cấp chuyên nghiệp (TCCN), trong khi trường TCCN của tỉnh trầy trật mới tuyển được 300 học sinh. Không khéo, các trường TCCN sẽ chết!”. ông Vũ Tiến Cát, Trưởng Phòng Giáo dục Chuyên nghiệp Sở GD-ĐT tỉnh Khánh Hòa, bức xúc. Sự “lấn sân” trong tuyển sinh của các trường ĐH đang gây khó khăn cho sự phát triển của hệ thống trường TCCN.

ĐH tuyển sinh TCCN với quy mô lớn

Tại TPHCM, tình hình cũng diễn ra tương tự. Dù có nhiều cố gắng trong công tác thu hút học sinh nhưng các trường TCCN gặp nhiều khó khăn trong tuyển sinh, hạn chế việc phát triển quy mô đào tạo TCCN vì có nhiều trường ĐH tham gia đào tạo với quy mô khá lớn.

Với ưu thế là trường ĐH, dễ tuyển sinh, nhưng để thu hút thêm học sinh, nhiều trường còn dùng “chiêu” thông báo thí sinh sẽ được liên thông bậc TCCN lên ĐH như là việc đương nhiên nếu học sinh đăng ký theo học bậc TCCN tại trường. Theo Thanh tra Bộ GD-ĐT, việc thông báo này là sai với quy định tạm thời về liên thông của Bộ GD-ĐT, gây hiểu lầm cho thí sinh tưởng học TCCN xong là sẽ được học liên thông lên ĐH, CĐ.

Trước sự “lấn sân” này, mới đây trong đợt thanh tra tuyển sinh TCCN năm 2008 của Bộ GD-ĐT, nhiều trường TCCN đã đề nghị bộ xem lại việc phê duyệt chỉ tiêu tuyển sinh TCCN đối với các trường ĐH, CĐ. Hiện nay, các trường ĐH, CĐ có chỉ tiêu tuyển sinh rất lớn, có trường trên 3.000 chỉ tiêu. Trong khi, chỉ tiêu tuyển sinh các trường TCCN do địa phương, bộ, ngành quản lý lại giao ít. Một số trường không được phép đào tạo liên thông nên việc tuyển sinh đối với hệ TCCN rất khó khăn.

Nhiều sai phạm trong tuyển sinh

Tuy chỉ tiêu tuyển sinh lớn nhưng việc tuyển sinh TCCN tại các trường ĐH, CĐ trong năm 2008 có nhiều sai sót. Kết quả thanh tra tuyển sinh TCCN năm 2008 của Bộ GD-ĐT công bố ngày 16-12 cho thấy, việc ra thông báo tuyển sinh của nhiều trường chưa cụ thể rõ ràng, có trường chưa phân định được hình thức, tiêu chí, đối tượng xét tuyển. Cá biệt có một số trường giao cho đơn vị liên kết đào tạo ra thông báo tuyển sinh.

Trường ĐH Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội tuyển sinh và đào tạo ngành tài chính - ngân hàng từ năm 2007 nhưng chưa được Bộ GD-ĐT phê duyệt mở ngành. Trường này cũng có nhiều sai sót trong tuyển sinh như không có danh sách học sinh dự tuyển, không có bảng nhập điểm, không có biên bản định điểm xét tuyển. Tại Trường CĐ Công nghiệp Hà Nội, bộ phận thư ký tự tiện cho điểm của 32 học sinh không đúng với điểm trong học bạ của học sinh.

Kết quả kiểm tra thông báo tuyển sinh, giấy báo trúng tuyển, tại một số trường đã thu lệ phí xét tuyển và một số khoản trái quy định. Cá biệt Trường CĐ Dược Phú Thọ, ĐH Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội... đặt ra nhiều khoản thu không đúng quy định như lệ phí hồ sơ 30.000 đồng, lệ phí xét tuyển 44.500 đồng, kinh phí hỗ trợ xét tuyển 15.000 đồng.

Chất lượng chưa đáp ứng

Với sự tham gia của hệ thống trường ĐH, CĐ, trong vòng 8 năm qua, quy mô đào tạo TCCN tăng từ dưới 200.000 học sinh lên trên 600.000 học sinh và dự báo con số này sẽ tiếp tục tăng trong các năm tới. Tuy nhiên, nhiều hạn chế của bậc học này vẫn chưa được khắc phục, nhiều ngành chưa đáp ứng nhu cầu về kiến thức và kỹ năng thực hành mà thị trường đòi hỏi. Học sinh TCCN ra trường còn thiếu kỹ năng thực hành trên thiết bị công nghệ hiện đại, năng lực giao tiếp tại môi trường làm việc còn yếu.

Các cơ sở đào tạo TCCN có trên 300 ngành và chuyên ngành đào tạo. Những ngành nghề có quy mô học sinh lớn nhất thuộc lĩnh vực kinh tế - dịch vụ- quản lý với 43%, sau đó đến lĩnh vực công nghiệp- xây dựng (25%). Điều đáng chú ý là lĩnh vực nông-lâm-ngư chỉ có tỉ lệ học sinh là 4%, mặc dù tỉ lệ lao động có việc làm trong lĩnh vực nông- lâm-ngư chiếm đến trên 50,2% và tỉ lệ dân số sống trong vùng nông thôn là 72,56%.

Cập nhật: 25.12.2008 (nld.com.vn)